Εντοπίστηκε ιός στη συσκευή σου χωρίς να έχεις καν εγκατεστημένο antivirus; Μην ψαρώνεις, διαφήμιση είναι!

Χρόνια τώρα γνωρίζουμε ότι οι διαφημίσεις στο ίντερνετ είναι παραπλανητικές, κάτι που λόγω έλλειψης σοβαρού νομικού πλαισίου δεν το βλέπουμε να διορθώνεται και πολύ σύντομα. Εκμεταλλευόμενοι αυτή την κατάσταση οι διαφημιστές σκαρφίζονται έξυπνους τρόπους για να προωθήσουν τα προϊόντα τους που πολλές φορές μας μπερδεύουν, ιδιαίτερα σε mobile πλατφόρμες όπως το Android όπου οι χρήστες δεν είναι υποψιασμένοι.

Οι ιστοσελίδες είναι εξυπνότερες από όσο νομίζουμε και γνωρίζουν το είδος του λειτουργικού συστήματος της συσκευής από την οποία τις επισκεπτόμαστε. Έτσι προβάλουν την ανάλογη διαφήμιση η οποία έχει συνήθως έξυπνη παρουσίαση και πολλές φορές μιμείται μέρη του λειτουργικού συστήματος όπως εφαρμογές ή ειδοποιήσεις, μπερδεύοντάς μας. Σήμερα θα δούμε τι συμβαίνει στην περίπτωση του Android με συγκεκριμένα παραδείγματα για να μάθουμε να αναγνωρίζουμε αυτές τις διαφημίσεις και να τις αποφεύγουμε.

Ο σημαντικότερος κανόνας για να αναγνωρίζουμε αυτές τις διαφημίσεις είναι η κοινή λογική, επειδή όμως πολλοί δεν είναι καλά εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες δικαιολογημένα μπερδεύονται και έτσι θα συμπληρώσουμε το παζλ με κάποιες απλές οδηγίες που μπορούν να θυμούνται όλοι.

Οι οδηγίες

• Η συσκευή που δε διαθέτει antivirus δε θα σε ειδοποιήσει ποτέ ότι εντόπισε ιό.
• Η ειδοποίηση του κάθε antivirus γίνεται πάντα μέσα από το δικό του παράθυρο.
• Μία ειδοποίηση για ιό δε διαφημίζει ποτέ μία εφαρμογή.
• Οι ειδοποιήσεις στο Android εμφανίζονται κυρίως στο κέντρο της οθόνης σε pop-up παράθυρα ή στη μπάρα ειδοποιήσεων.
• Οι ιστοσελίδες που επισκεπτόμαστε δεν είναι δυνατό να γνωρίζουν αν έχουμε ιό στη συσκευή μας.
• Οι ιοί στο Android κολλάνε κυρίως μετά από εγκατάσταση κακόβουλων εφαρμογών.

Δε χρειάζεται να ισχύουν όλα τα παραπάνω ταυτόχρονα, καθώς οι διαφημίσεις γίνονται συνεχώς όλο και πιο έξυπνες και ακολουθούν μερικές από αυτές τις οδηγίες για να μας μπερδέψουν. Επίσης πρέπει να είμαστε πάντα υποψιασμένοι αν κάτι δε μας κάθεται καλά και να ρωτάμε για να μάθουμε. Ας δούμε όμως μερικά παραδείγματα για να το κάνουμε πιο σαφές.

Παραδείγματα

Στην παραπάνω εικόνα βλέπουμε μία ιδιαίτερα έξυπνη διαφήμιση η οποία μιμείται τη μπάρα του Facebook. Η λεπτομέρεια της ειδοποίησης που εκκρεμεί είναι που κάνει τη διαφορά και σε προκαλεί να την πατήσεις. Η κοινή λογική λέει όμως ότι τη συγκεκριμένη μπάρα θα τη δούμε μόνο στην εφαρμογή ή τη σελίδα του Facebook, ενώ είναι επίσης και στο επάνω μέρος της σελίδας όπου εκεί συνήθως εμφανίζονται διαφημίσεις. Είναι εύκολο λοιπόν να το καταλάβεις.

Η παραπάνω εικόνα είναι πιο τρομακτική. Μία σελίδα μας ενημερώνει ότι έχουμε ένα συγκεκριμένο ιό στη συσκευή μας και ότι θα πρέπει να κάνουμε κάτι άμεσα να τον καθαρίσουμε. Αν κοιτάξουμε και πάλι καλύτερα θα δούμε ότι πρόκειται απλά για μία ιστοσελίδα και οι σελίδες δεν είναι δυνατό να γνωρίζουν αν έχουμε ιό στη συσκευή μας. Επίσης μας προτείνει να κατεβάσουμε ένα συγκεκριμένο antivirus πράγμα που επιβεβαιώνει ότι πρόκειται για μία απλή διαφήμιση.

Εδώ βλέπουμε την ίδια σελίδα να μας παρουσιάζει το μήνυμα σε pop-up παράθυρο. Λογικό είναι να σκεφτούμε ότι ίσως να πρόκειται για μία ειδοποίηση του συστήματος, προσέξτε όμως τον τίτλο του pop-up. Οι σελίδες όπως είπαμε δεν μπορούν να γνωρίζουν αν υπάρχουν ιοί στο σύστημα. Το συγκεκριμένο παράθυρο αποτελεί μέρος του Chrome και μπορούμε να το εξακριβώσουμε εύκολα αν επιλέξουμε μία από τις λειτουργίες του που ανοίγουν σε pop-up όπως για παράδειγμα την "Κοινοποίηση" και θα δούμε ότι μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους.

Ακόμα όμως και αν το παράθυρο είναι ίδιο με ένα pop-up του συστήματος, πάλι μπορούμε να καταλάβουμε από τα λεγόμενα του μηνύματος και στη συγκεκριμένη περίπτωση τον τίτλο, αν πρόκειται για κάτι σημαντικό. Το συγκεκριμένο που βλέπουμε πιο πάνω "φωνάζει" ότι πρόκειται για διαφήμιση, θα μπορούσε όμως να λέει γράφει κάτι παραπλήσιο.

Τέλος, θα τύχει πολλές φορές φορές να μπούμε σε μία σελίδα η οποία χωρίς να έχουμε κάνει κάτι, θα κατεβάσει αυτόματα μία εφαρμογή. Αυτό συμβαίνει μόνο στο Android γιατί όπως είπαμε οι σελίδες γνωρίζουν το λειτουργικό μας σύστημα και εννοείται ότι δεν πρέπει να την εγκαταστήσουμε.

Στο δια ταύτα

Είπαμε και παλιότερα ότι η άγνοιά μας είναι η μεγαλύτερη αιτία προβλημάτων ασφαλείας στο Android και στις συγκεκριμένες περιπτώσεις αποδεικνύεται για άλλη μια φορά. Όλα αυτά τα παράθυρα, τα pop-up, και τις ειδοποιήσεις συστήματος μπορούμε να τα δημιουργήσουμε και μόνοι μας αν θέλουμε, αρκεί να γνωρίζουμε λίγη Javascript. Δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε 100% σίγουροι για αυτό που βλέπουμε και θα πρέπει να είμαστε τουλάχιστον υποψιασμένοι.

Όσοι τελικά επιλέξουν να εγκαταστήσουν κάποιο antivirus στη συσκευή τους (δεν το προτείνω), θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αν εντοπίσει κάποια στιγμή έναν ιό, θα μας ειδοποιήσει με το δικό του παράθυρο και οι επιλογές που θα μας προσφέρει θα είναι ξεκάθαρες και συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα Remove, Quarantine και άλλα συναφή.